Zlokalizowany w południowej części Londynu, zwany niegdyś Cmentarzem Wszystkich Świętych, Nunhead Cemetery został konsekrowany w 1840 roku. Idę tam początkiem stycznia, bo tylko ta pora pozwala cieszyć się zapachem gnijących liści i nagimi konarami drzew, na których przysiadają kruki.
Leży na niegdysiejszych obrzeżach miasta, podobnie jak sześć pozostałych, powstałych w epoce wiktoriańskiej wielkich cmentarzy, tworzących razem „The Magnificent Seven”, Wspaniałą Siódemkę. Nunhead Cemetery popadł w zapomnienie po tym, jak w połowie XX wieku stał się zbyt ciasny dla dalszych pochówków. Dziś jest siedliskiem pięknie śpiewających ptaków, jak i sów o wielkich, brunatnych skrzydłach. Gdzieniegdzie pod stopami szeleszczą jaszczurki, a słońce płoży się po wiecznie zielonych liściach bluszczu, który porasta niemal wszystko.
Nunhead Cemetery, powolnie przywracany do stanu dawnej świetności dzięki wysiłkom towarzystwa przyjaciół tego cmentarza, to ponad 20 hektarów ukrytych wśród liści ścieżek, skromnych nagrobków należących do zwykłych mieszkańców Londynu, ale i pięknych, nierzadko wystawnych pomników, które są wspaniałymi przykładami małej architektury i sztuki funeralnej.
Oczy przyciągają splecione dłonie widoczne na wielu nagrobkach. Z nadzieją na ponowne spotkanie, spotkamy się znów, zaczekaj po drugiej stronie – głoszą napisy wykute w szarym kamieniu, bądź wytopione z metalu. Dłonie ściskają się mocno, jakby żyły, jakby śmierć nie mogła ich tak naprawdę rozdzielić, jakby nic z tego, ani z jakichkolwiek możliwych światów, nie było zdolne wyrządzić im szkody.
Symbolika sztuki nagrobnej w Wielkiej Brytanii jest niezwykle emocjonalna, jak i religijna. Zarówno Bóg, jak i ludzkie relacje, które najbardziej przecież cierpią z powodu śmierci, będącej jedyną nam znaną formą ostateczności, znajdują w niej swoje miejsce. Może właśnie dlatego widok porastających bluszczem epitafiów, tęsknot i nadziei wyrytych w omszałych płytach przy prostych mogiłkach porusza tak bardzo, bardziej, niż dostojność pnących się w górę grobowców na kontynencie…?
Aby dojechać do Nunhead Cemetery, należy kierować się na London Borough of Southwark, SE15.
Dodaj komentarz